Wednesday 9 March 2016

Bilimsel Felsefenin Nitelikleri

20. Yuzyilin ortalarina kadar, insanoglu; ne tam olarak felsefe ile bilimin farkini bilimsel olarak ortaya koyabilmis, ne de felsefenin bilimsel niteligini ortaya koyabilmisti.

Klasik bilime gore;

Bilimin tabanini felsefenin metafizigi yani varlik felsefesi belirliyordu.

Bilim sadece ispata dayaniyordu.

Bilimde mutlak, tek, ilk ve kesinlik hakimdi

Determinizm ve nedensellik bas aktordu

Kisaca bilim felsefenin akilciliginin elinde idi.

Bilinmeyeni ortaya koymak Adina yapilan akilci spekulasyonlar, aksi ispat edilene kadar bilimsel attediliyordu

Bilimdeki degisim, yenilenim, eski gecerli olanlarin gecerliligini yitirmesi ise, basilica sorundu.

Bilim, ilk defa felsefe tarihinde E.Kant'in fenomen tabanini ortaya atmasi ile yeni bir boyuta giriyordu.

Bu arada quantum mekanigi ve quantum dusuncesi gelisiyor, kavram denen oge dil devrimi temelinde onem kazaniyordu.

Post modernizmin her turlu degeri alt ust etmesi, gorecelik kurallari, Popper'in yanlislanabilirlik ilkesi ve epistemolojinin dolayisi ile gozlemin de one cikmasi ile birlikte, gelisen bilissel bilimin de eliyle, bilim 20. yuzyilin ortasindan itibaren bilimsel nitelikolarak ve felsefenin bilimsel niteligi olarak buyuk bir hizla bugunku halini aliyordu.

Hemen hemen gercek uzerine olan her turlu ispat tarihe karismis, gorecelilik, degiskenlik, belirsizlik ile birlikte, nedensellik ilkesi de artik onemini yitirmeye baslamisti.

Kisaca klasik bilimden kalma, tum deger very ve tabular; bir bir yikiliyordu.

Iste bu baslikta ben size, bu yikilan degerleri ve yerlerine neyin gectigini acikliyacagim.

Once modern bilimdeki eskiklasik bilimde yer alan degerlerinin yer almamasina bakalim.

Bilim, bilimsel olarak artik felsefenin varlikm dali olan metafizige ve onuin tozlerine dayanmamaktadir.

Cunku bilim, BILIMSELOLARAK VARLIGI DEGIL; ONUN GOZLEMINI ORTAYA KOYAR.

Bilimin gozlem veren tabani, METAFIZIGIN MATERYALIZMININ TAM OLARAK NE OLDUGU ORTAYA KONAMIYAN, MADDESI DEGIL; FENOMENDIR.

Fenomenin ne oldugunun varliksal tartismasi ise bilimsel degil, metafiziktir.

Kisaca bilim, VARLIKTAN DEGIL; VERDIGI GOZLEMDEN BASLAR.

Buradan bilimin ikinci tabani yani felsefi tabani ortaya cikmaktadir.

Bilimin tabani varlik degil, bilgi; yani epistemolojidir.

Yine bilimi felsefeden farkli kilan bir taban da, yanlislanabilirliktir.

Yani bir seyin bilimsel olabilmesi icin, yanlislanabilmesi ve bunun da gozlem ile mumkun olmasi gerekir.

Eger ortada gozlem ile yanlislanabilen bir very yok ise, o bilimsel degildir.

Bilimi bilimsel kilan en onemli digger fark ise, kesinlik ve supheden arinmisliktir.

Yani bilimsel very, olgu olarak gecerli ve baglayicidir. Bunu gecersiz kilacak olan ise, bu olgunun gozlem ile yanlislanabilmesdi ve yanlislanmasidir.

Bilim de, akilciligin ilki teki ve bunlarin determinist nedenci izahlari da yer almaz.

Cunku bilim zamansiz ve daimidir, basi sonu ilki teki yoktur. Bilgi olarak gelisir, yenilenir, cagdaslasir.

Aslinda butun bu aciklamalari isteyenler, daha detayli olarak kendi basliklarinda blogda bulabilirler.

Kisaca bilimin gunumuz nitelileri, hem bilimi inanctan hem de felsefenin akilciligindan kurtarmistir.

Felsefi tabanli bir bilim yerine, bilim tabanli felsefeyi mumkun kilmistir.

Iste bu da bilimsel felsefedir.

Yani bilimin felsefiyonunu bilimsel kilan bilime bilimsel felsefi taban kazandiran.

Butun bu aciklamalardan sonar, evrensel-insan zihniyetinin; yapilandirilmis yapi ve isleyisindeki ogeleri bilimsel nitelikler ile birlikte verelim.

Bilindigi gibi, evrensel-insan zihniyetinin evrensel sembolleri olan x ve y nin temel ve taban ogeleri; ikilem, karsitlik, kendisi, karsiti, bir, pozitif ve nokta idi.

Simdi bu degerlerimizi, bilimserl felsefenin nitelikleri ile acikliyalim.

Ikilemi-Kavramsal ve fenomenal
Karsitliligi-Yapilandirmaci ve yanlislanabilir
Kendisi- Bilgisel
Karsiti- Bilissel
Biri- Daimi
Pozitifi- Olgusal
Noktasi- Gozlemsel   .

Gorundugu gibi, o klasik bilimin deger ve ogelerinden eser kalmamistir.

Iste o yuzden eger bilimsel bir nitelik ortaya koymak ve bilimsel dusunup sorgulamak ve de bilimselligin ne oldugunu algilamak ve bunun bilincine varmak istiyorsak, beynimizde yer etmis o cagdisi klasik degerlerden kurtulmamiz gerekir.

Ayni zamanda gunumuz bilim dunyasinda neler olup bittigini algilamak Adina, kimin nerde ve nasilbir bilimsel aciklama yapip yaspmadiginin da farkina varmamiz gerekir ki; kimse artik bilime inanci, ideolojiyi, felsefi akilciligi ve spekulasyonu, sozde bilimi metafizigi sadece fizik otesi olarak degil; ontolojik olarak ta teleolojik olarak ta ve hatta teolojik olarak ta katmasin.

Cunku bugun bilim artik kesin cizgiler ile felsefenin felsefi niteliginden, bilimsel nitelik olarak farklilasmistir.  

No comments:

Post a Comment