Bilissel Kapalilik

Bir onceki yazimizda, buna biraz deginmistik.

Felsefi olarak burada kullanilan 'bilissel' sifati ve onun "kapaliligi" felsefenin bugune kadar cozemedigi, ya da cozumde ortak bir bulusma noktasi bulamadigi, felsefenin ana konulari icin gecerlidir.

Bunu kisaca soyle acikliyabiliriz.

In philosophy of science and philosophy of mind, cognitive closure is the proposition that human minds are constitutionally incapable of solving certain perennial philosophical problems.

Bilimin felsefesi ve zihnin felsefesinde, bilissel kapalilik insanoglu zihninin anayasal olarak bazi uzun omurlu, daimi felsefi problemlerinin cozumunde muktedir olamadiginin onerisidir.

Bu bahsedilewn felsefi problemlere ornek verecek olursak:

Beden/zihin problemi

Kendinin kimligi tanimi problemi

Anlamin temeli ana esaslari problemi

Ozgur irade problemi

On ilk ve duyusal bilgi problemi v.s.

Bu genel giristen sonra, bilissel kapaliligin, evrensel-insan zihniyetindeki algi ve kullanimini aciklayalim.

Bu dunyadaki her bir kisi, dunyanin neresinde dogar ve yasar olursa olsun; bulundugu cografyanin ona verdigi etik, metafizik, ideolojik ve inancsal deger veri ve tabularla buyur ve yasar ve de yasaminda bu kendine verilen deger veri ve tabulari tum yasami boyu kabullenir ve savunur.

Sadece kabullenip savunmak la da kalmaz, bunlar ugruna savasir, mucadele eder ve olur (olmek) ve de oldurur.(oldurmek)

Genelde "core faith" yani "temel itikatlar" olarak bilinen bu degerler, milli, dini, ananevi, geleneksel, toresel, kulturel, ahlaki siyasal, sosyal, toplumsal ayni zamanda da, etik, metafizik, ideolojik, inancsal degerlerdir.

Yani bu degerler,m dunyaya yeni gelene, eskileri tarafindan verilen kabullenilmis, yerlesmis ve otomatiklesmis deger, veri ve tabulardir.

Bunlara tarih ve tarihin olaylari ve de kisileri de dahil edilir.

Bunlar arasinda mitolojik, efsanevi, mistik masallar ve hikayeler de vardir.

Yukaridaki felsefenin problemlerini hatirlarsak; iste bu sayilan deger veri ve tabulr da, bulundugu cografyada dogan ve yasayanin  zihninin anayasal olarak bazi uzun omurlu, daimi felsefi problemlerinin cozumunde muktedir olamadiginin onerisidir.

Yalniz burda bir fark vardir.

Felsefedeki problemlerin her turlu cozum onerisi tarihler boyu filozoflar tarafindan orta konar ve caga gore cozumlar degiskenlik gosterirken; herhangibir cografyada dogan ve yasayan icin, 

Birincisi bunlar problem olarak algilanmaz ve sanki kisiligin bir parcasi adledilir
Ikincisi, ne olduklari bilinmeden korukorune haksiz da olsa savunulur
Ucuncusu ugruna can alinir, can verilir.

Yani felsefeden farki, KISI TARAFINDAN BU DEGER VERI VE TABU TEMELLI METAFIZIK, ETIK IDEOLOJIK VE INANCSAL ESAS ITIKATLAR,SORGUSUZ/SUALSIZ KABULLENILIR USTELIK BU DEGER VERI VE TABULAR KISININ YASAM VE ILISKISINI YONLENDIRIR.

Iste burada evrensel insan zihniyetinin onerisi; bu verilenlerin alan kisi tarafindan sorgulanmasi, muhakemesi, irdelenmesi, uzerine bilgi edinilmesi, kavranmasi, algilanmasi v.s. kisaca, sorgusuz sualsiz kabul edilmesinin ve harfiyen verildigi gibi uygulanmasinin nedeni, bilissel kapaliliktir.

Ustelik bu bilissel kapalilik, kisinin kendi beynine kendince bilincli ya da bilincalti vurdugu kilittir.

Iste evrensel-insan zihniyeti, bu bilisselligi kapatan kiliti gosterebilen ve acilmasi icin de anahtarini sunan bir zihniyettir.

Kimin bu anahtari kullanip, her bir esas itikatlar temelinde bu kilitin farkina varmasi ve bu farkindaligin onu rahatsiz ederek probleme donusmesi ve sonucunda da kilidi acmak istemesi ise, TAMAMIYLE KISININ KENDISINE ISTEMINE V.S. BAGLIDIR.

Yani kimse baska kimsenin bilisselkilidini hangi itikatta olursa olsun, acamaz.

Iste evrensel-insan zihniyetinin yaptigi "eger bilissel kilidinin hangi deger veri ve tabuda varliginin farkina varmak, sonra bundan rahatsiz olursan da, bu kilidi cozmek icin bir anahtardir. Yalniz, kilidinin varliginin farkindaligi, bundan rahatsiz olnak ve sunulan anahtari kullanmak tamamen kisiye aittir" oldugunu soyler.

Evrensel-insan zihniyeti anahtarini kullanmak icin, once bilisselligin kilidinin varliginin farkindaligi, bundan duyulan rahatsizlik, bu rahatsizligin giderimi icin de cozum ve care aramak gerekir.

Bu da tamamen bir kisinin kendi insiyatifindedir.

Evrensel-Insan - Yapilandirmaci Epistemoloji/Qua Felsefesi/Bilissel Bilim/Serbest Dusunurluk/Devrimci Sorgulama/Numenal Devrim - Evrensel-Insan Zihniyeti