Nonteizm, belief, yani inanc (faith, yani iman/kader
degil. Islam bir faithdir.) temelinde ne bir belieftir, ne de bir disbelief, ya
da unbelieftir; nonbelieftir.
Nonteizm, iki farkli gorus olarak ortadadir. Birinci gorus, Tanri kavramini qua felsefesi (notr algi ve disaridan bakis acisi) kavramsal temelde ifadeye tasimadan, bu kavramin "religious philosophy" ve "teolojik bakis acilari" temelinde numenal insan ve insanlik adina, fenomenal insanoglunun yasam ve iliski, duzen, sistem ve kurumlasma, etik yonlendirim ve yaptirimlar uzerindeki her turlu sorununun kritik, analitik gozlemini ortaya koyan gorustur.
Kisaca "Tanri, insanoglunun tanrilastirma eyleminin akilcilik iler ortaya koydugu,yapilandirilmis ve yapilandirmaci temelli sosyal bir bilgisidir" temelinde tanridisi olarak tanrinin insanoglu bunyesindeki her turlu etki/tepkisini v.s. sosyolojik, psikolojik ve sosyal bilimler temelinde sorgular, istatistige tasir, ve teorik olarak olgularini dile getirir. Tanri disiligin "teizm disiligin, teist olmamanin, teist degil'in" aktif koludur. Her turlu non teizmini ortaya koyarken, tanri var ve tanri yok diye ifade eden her turlu teolojik goruse hak ve ozgurlukler, insan haklari ve evrensel hukuk temelinde antiayrimci fakat farklarinin farkina varir bilinc ve duzeydedir.
Nonteizmin diger bir "tanridisi" yonu de, tamamen tanri kavramini gundemden cikarmak ve bu kavram ile uzaktan yakindan ilgilenmemek, onemsememek ve etkilenmemektir. Bir yerde tanridisiligin pasif koludur.
Bu cesit bir nonteizme ornek; ignostisizmdir. Bu bir cesit teolojik noncognitivizmdir.
Teolojik noncognitivizm de iki cesittir. Birincisi teist noncognitivizm, yani "tanrinin insanoglu akli ile algilanamayacagi, ortaya konamayacagi ve aklin bu konudaki yetersizligi" v.s. temelindedir.
Digeride ignostisizm gibi, tanri kavraminin hic bir anlam, ifade etmedigini, gereksiz, luzumsuz v.s. oldugunu o acidan bu kavramin herhangi bir sekilde varlik ya da inanc temelinde tartismasinin sadece bu kavrami anlamli, degerli luzumlu v.s. kildigini o yuzden de luzumsuz olan bir kavramin tartismasinin da anlamsiz oldugunu ortaya koyar.
Ayrica felsefede tanri kavrami yerine gore non-effabble, yani "aciklanamaz, soylenemez, ortaya konamaz" v.s. olarak ta algilanabilir.
Bilimsel/bilissel/bilgisel noncognitivizm ise; sadece tanri kavramini isim olarak degil; ayni zamanda aklin bir tanrilastirma eylemi olarak ta hem bilimsel olmadigini hem de bilissel olarak her turlu teolojik tanrisal olumlu/olumsuz bakis acilarinin varliksal ve inancsal determinist taraflarinin insan ve insanliga numenal yeti olarak nasil bir akilci sinir getirdigini de ortaya koyar.
Non teizm bir cesit teist olmayan anlaminda ateizmdir. Yalniz ateizmin antiteizm icerigi bulunurken; nonteizm de bu icerik yoktur.
Yani nonteizm; teizme teolojik/etik/metafizik karsi cikmak yerine; teizmin bilimsel ve bilissel gereksizligini ve teizmin olmadan yasam ve iliskinin de olabilecegini ayrica her turlu teizmin insanoglu yasam ve iliskisindeki sosyo-psikolojik sorunu ortaya koyar.
Nonteizm; teolojik olarak teist ve antiteist den sonra ucuncu bir secenektir.
Ayrica buradaki teizm dini temelde algilanirsa; nonteizm antiteizm gibi, disbelieef yani karsi inanc/inanc karsiti degil; nonbelief yani inanc disilik inanc icermeyen inanc olmayan anlamindadir.
Serbest dusunurluk te, bu temelde nonteizme girer. Yalniz pasif degil; aktiftir. Yani "banane teizmden (tanrisal ve dini olarak)" demez. Aksine teizmi ve her turlu teolojik ideolojik ve inancsal izmleri insanoglunun sosyo-psikolojik sorunu ve bu tur sosyal bilginin bilimsel ve bilissel olmayan anlam ve icerigini ortaya koyar ve insanoglunun zihinsel, bilgisel, bilimsel ve bilissel insanligina ve bunu somutlastiran duzen sistem ve kurumlasmasina ve de degersel yonlendirim ve yaptirimlarina ve insanlasmanin onundeki engeller olmasina gore degerlendirir.
Nonteizm, iki farkli gorus olarak ortadadir. Birinci gorus, Tanri kavramini qua felsefesi (notr algi ve disaridan bakis acisi) kavramsal temelde ifadeye tasimadan, bu kavramin "religious philosophy" ve "teolojik bakis acilari" temelinde numenal insan ve insanlik adina, fenomenal insanoglunun yasam ve iliski, duzen, sistem ve kurumlasma, etik yonlendirim ve yaptirimlar uzerindeki her turlu sorununun kritik, analitik gozlemini ortaya koyan gorustur.
Kisaca "Tanri, insanoglunun tanrilastirma eyleminin akilcilik iler ortaya koydugu,yapilandirilmis ve yapilandirmaci temelli sosyal bir bilgisidir" temelinde tanridisi olarak tanrinin insanoglu bunyesindeki her turlu etki/tepkisini v.s. sosyolojik, psikolojik ve sosyal bilimler temelinde sorgular, istatistige tasir, ve teorik olarak olgularini dile getirir. Tanri disiligin "teizm disiligin, teist olmamanin, teist degil'in" aktif koludur. Her turlu non teizmini ortaya koyarken, tanri var ve tanri yok diye ifade eden her turlu teolojik goruse hak ve ozgurlukler, insan haklari ve evrensel hukuk temelinde antiayrimci fakat farklarinin farkina varir bilinc ve duzeydedir.
Nonteizmin diger bir "tanridisi" yonu de, tamamen tanri kavramini gundemden cikarmak ve bu kavram ile uzaktan yakindan ilgilenmemek, onemsememek ve etkilenmemektir. Bir yerde tanridisiligin pasif koludur.
Bu cesit bir nonteizme ornek; ignostisizmdir. Bu bir cesit teolojik noncognitivizmdir.
Teolojik noncognitivizm de iki cesittir. Birincisi teist noncognitivizm, yani "tanrinin insanoglu akli ile algilanamayacagi, ortaya konamayacagi ve aklin bu konudaki yetersizligi" v.s. temelindedir.
Digeride ignostisizm gibi, tanri kavraminin hic bir anlam, ifade etmedigini, gereksiz, luzumsuz v.s. oldugunu o acidan bu kavramin herhangi bir sekilde varlik ya da inanc temelinde tartismasinin sadece bu kavrami anlamli, degerli luzumlu v.s. kildigini o yuzden de luzumsuz olan bir kavramin tartismasinin da anlamsiz oldugunu ortaya koyar.
Ayrica felsefede tanri kavrami yerine gore non-effabble, yani "aciklanamaz, soylenemez, ortaya konamaz" v.s. olarak ta algilanabilir.
Bilimsel/bilissel/bilgisel noncognitivizm ise; sadece tanri kavramini isim olarak degil; ayni zamanda aklin bir tanrilastirma eylemi olarak ta hem bilimsel olmadigini hem de bilissel olarak her turlu teolojik tanrisal olumlu/olumsuz bakis acilarinin varliksal ve inancsal determinist taraflarinin insan ve insanliga numenal yeti olarak nasil bir akilci sinir getirdigini de ortaya koyar.
Non teizm bir cesit teist olmayan anlaminda ateizmdir. Yalniz ateizmin antiteizm icerigi bulunurken; nonteizm de bu icerik yoktur.
Yani nonteizm; teizme teolojik/etik/metafizik karsi cikmak yerine; teizmin bilimsel ve bilissel gereksizligini ve teizmin olmadan yasam ve iliskinin de olabilecegini ayrica her turlu teizmin insanoglu yasam ve iliskisindeki sosyo-psikolojik sorunu ortaya koyar.
Nonteizm; teolojik olarak teist ve antiteist den sonra ucuncu bir secenektir.
Ayrica buradaki teizm dini temelde algilanirsa; nonteizm antiteizm gibi, disbelieef yani karsi inanc/inanc karsiti degil; nonbelief yani inanc disilik inanc icermeyen inanc olmayan anlamindadir.
Serbest dusunurluk te, bu temelde nonteizme girer. Yalniz pasif degil; aktiftir. Yani "banane teizmden (tanrisal ve dini olarak)" demez. Aksine teizmi ve her turlu teolojik ideolojik ve inancsal izmleri insanoglunun sosyo-psikolojik sorunu ve bu tur sosyal bilginin bilimsel ve bilissel olmayan anlam ve icerigini ortaya koyar ve insanoglunun zihinsel, bilgisel, bilimsel ve bilissel insanligina ve bunu somutlastiran duzen sistem ve kurumlasmasina ve de degersel yonlendirim ve yaptirimlarina ve insanlasmanin onundeki engeller olmasina gore degerlendirir.
__________________
Evrensel-Insan - Yapılandırmacı Epistemoloji/Bilişsel Bilim/Qua Felsefesi/Serbest Düşünce/Devrimci Sorgulama/Zihinsel Devrim - Evrensel-Insan Zihniyeti
Evrensel-Insan - Yapılandırmacı Epistemoloji/Bilişsel Bilim/Qua Felsefesi/Serbest Düşünce/Devrimci Sorgulama/Zihinsel Devrim - Evrensel-Insan Zihniyeti
No comments:
Post a Comment